2022-yil 2-fevral kuni AOKA Anjumanlar zalida Qishloq xo‘jaligi vazirligining «Oziq-ovqat xavfsizligini taʼminlash va ichki bozorlarda narxlar barqarorligini saqlash va qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini zahira qilish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar» mavzuida brifing o‘tkazildi.
UZB
Qishloq xo‘jaligi vazirligi tomonidan 2021-yilda amalga oshirilgan ishlar
1. Vazirlik tomonidan jami 99 ta normativ-huquqiy hujjat loyihalari shundan, 2 ta qonun loyihasi, 24 ta O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining hujjatlari, 67 ta Vazirlar Mahkamasi qarorlari va farmoyishlari va 6 ta boshqa normativ-huquqiy hujjatlar ishlab chiqildi hamda vazirlik va idoralardan taqdim etilgan 438 ta normativ-huquqiy hujjat loyihalari huquqiy ekspertizadan o‘tkazildi.
2. Agrar sohani isloh qilish, qishloq xo‘jaligida bozor mexanizmlarini, zamonaviy innovatsion texnologiyalarni joriy qilishning normativ-huquqiy bazasini takomillashtirish maqsadida jami 83 ta hujjatlar, shundan 6 ta O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 9 ta Farmoni, 26 ta qarori, Vazirlar Mahkamasining 42 ta qarori qabul qilinib, islohotlarning huquqiy asoslari yanada takomillashtirildi.
Xususan, Qishloq xo‘jaligida yer munosabatlarini tartibga solish, oziq-ovqat sanoatini rivojlantirish hamda sohani raqamlashtirish bo‘yicha qo‘shimcha vazifa, funksiya va vakolatlar vazirlikka o‘tkazilib, ma’sul o‘rinbosar lavozimlari joriy etildi.
O‘zbekiston Respublikasining “Yer uchastkalarini ajratish va ulardan foydalanish, shuningdek, yerlarni hisobga olish va davlat yer kadastrini yuritish tizimi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni (2021-yil 16 avgust, O‘RQ-708-son) bilan Yer kodeksiga tegishli o‘zgartirishlar kiritilib, sug‘orilmaydigan yerlarni yer fondining boshqa toifasiga o‘tkazish Vazirlar Mahkamasi tomonidan, sug‘oriladigan yerlarni yer fondining boshqa toifasiga yoki sug‘orilmaydigan yerlar toifasiga o‘tkazish O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qaroriga muvofiq amalga oshirilishi belgilandi.
Shuningdek, qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlar o‘ttiz yil muddatga ijaraga berilishi, chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalarga, xalqaro birlashmalar va tashkilotlarga, chet el jismoniy va yuridik shaxslariga yer uchastkalari yigirma besh yilgacha bo‘lgan muddatga ijaraga berilishi belgilandi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 8 iyundagi “Yer munosabatlarida tenglik va shaffoflikni ta’minlash, yerga bo‘lgan huquqlarni ishonchli himoya qilish va ularni bozor aktiviga aylantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6243-son Farmoni bilan 2021-yil 1 avgustdan boshlab qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlar barcha turdagi qishloq xo‘jaligi tovar ishlab chiqaruvchilari ishtirok eta oladigan, natijalari Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimlarining qarori bilan tasdiqlanadigan ochiq elektron tanlov yakunlariga ko‘ra, faqat ijara huquqi asosida ajratilishi belgilandi.
Shu bilan birga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 15 noyabrdagi “Gʻalla yetishtirish va sotishda erkin raqobatni ta’minlaydigan bozor tamoyillarini joriy etish to‘g‘risida”gi PQ-10-son qarori bilan ichki bozorni g‘alla doni bilan kafolatli ta’minlash maqsadida 2022-yildan boshlab Respublika hududida ekishga tavsiya etilgan bug‘doy navlarini xo‘jalik yurituvchi subyektlar tomonidan yer-suv sharoitlaridan kelib chiqqan holda mustaqil joylashtirish huquqi berildi.
3. Vazirlik tomonidan xodimlarning huquqiy madaniyati va huquqiy savodxonligini oshirish, ularga qabul qilinayotgan normativ-huquqiy hujjatlarning mazmun va mohiyatini yetkazish bo‘yicha 9 ta huquqiy targ‘ibot tadbirlari o‘tkazildi.
4. Joriy yilda barcha toifa xo‘jaliklarida qishloq, o‘rmon va baliqchilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi o‘tgan yilga nisbatan 104 foizga (shundan, dehqonchilikda 103,1 foiz) oshdi va qariyb 58 mln. tonnani (317,8 trln. so‘mlik) tashkil etdi.
Xususan, 10 mln. 859 ming tn sabzavot (o‘sish 104,1%), 7,5 mln. tn don va dukkakli don, 3 mln. 292 ming tn kartoshka (104,7%), 2 mln. 852 ming tn meva (101,4%), 2 mln. 281 ming tn poliz (106,9%), 1 mln. 695 ming tn uzum (105,5%) mahsulotlari hamda 3,3 mln. tn paxta (o‘sish 108,6%), xom-ashyosi yetishtirildi.
Shuningdek, 2 mln. 640 ming tonna go‘sht (104,8%), 11 mln. 286 ming tonna sut (102,8%), 8 mlrd. dona tuxum (103,5%), 22,9 ming tn pilla (108,7%) ishlab chiqarildi.
5. Paxtachilikda. Respublikada 2021-yilda 135 ta tumanda 122 ta paxta-to‘qimachilik klasterlari tomonidan 1 mln 31 ming gektar maydonda 38 ta g‘o‘za navlari (2020-yilda 33 ta) parvarish qilindi.
Xususan, 796,3 ming ga maydonga 20 ta ertapishar, 178,3 ming ga maydonga 5 ta o‘rtapishar, 12,4 ming ga maydonga 10 ta istiqbolli hamda 45,5 ming ga maydonga yangi navlar (36,5 ming gektar) ekildi.
Gʻo‘zani navlar va ekish sxemalari bo‘yicha joylashtirishda hududlarning takliflari asosida 164 ming ga “qo‘shqator” sxemada (o‘tgan yilga nisbatan 125,4 ming ga kam), 459,6 ming ga “60 sm” sxemada (8,7 ming ga kam), 199,7 ming ga “76 sm” sxemada (130,1 ming ga ko‘p) hamda 209,1 ming ga “90 sm” sxemada (2,9 ming ga ko‘p) chigit ekildi.
Respublikada 2021-yil hosili uchun chigit ekiladigan maydonlarda kuzgi-qishki tadbirlarni o‘z vaqtida va sifatli o‘tkazish maqsadida 574 ming gektar maydonda sho‘r yuvish va 307 ming gektar maydonda pushta olish ishlari amalga oshirildi.
Paxta yetishtiruvchi xo‘jaliklarni sifatli urug‘lik bilan ta’minlash maqsadida 58,1 ming tonna chigit tayyorlandi. Urug‘lik tarqatuvchi shaxobchalar orqali 49,4 ming tonna (2020-yilda 55 ming tn) urug‘lik chigitlar klaster va fermer xo‘jaliklariga tarqatildi. Respublika bo‘yicha o‘rtacha chigit sarfi 49 kg/ga (2020 yilda 58 kg/ga) tashkil qildi.
Gʻo‘zani parvarishlashda agrotexnik tadbirlarini qulay muddatlarda o‘tkazish bo‘yicha olimlar tomonidan ishlab chiqilgan ilmiy tavsiyalar joylarga yetkazib berildi.
Gʻo‘za o‘suv davrida qator oralariga 11 marta ishlov berildi, 2 marta chuqur yumshatildi hamda har gektar maydonga o‘rtacha 220 kg.dan fosforli, 50-100 kg.dan kaliyli va 770 kg.dan azotli o‘g‘itlar kiritildi.
Gʻo‘za maydonlarida shira-tripsga qarshi 415,6 ming gektarga, o‘rgimchakkanaga qarshi 867,3 ming gektarga, ko‘sak qurtiga qarshi 596,7 ming gektarga, g‘o‘za qandalasiga qarshi 142,5 ming gektarga kimyoviy ishlovlar o‘tkazildi.
Shuningdek, har ikki gektar g‘o‘za maydoniga 1 donadan jami 522,2 ming dona feromon tutqich o‘rnatilib, monitoring o‘tkazildi.
Bundan tashqari, zararkunanda hasharotlarga qarshi 3 marta trixogramma, 3 marta oltinko‘z, 1,7 marta brakon biomahsulotlari bilan ishlov berildi.
Paxta maydonining 136 ming gektarida (2020-yilda 21 ming ga) tomchilatib sug‘orish texnologiyasi joriy etildi, 186 ming gektarda lazerli yer tekislash ishlari bajarildi. Dalada suvchilar soni 1,5-2,0 baravarga oshirilib, suv nazorati kuchaytirildi va g‘o‘za o‘rtacha 3 marta sharbat usulida sug‘orildi.
Paxta yig‘im – terimi mavsumi klasterlar va fermer xo‘jaliklari tomonidan uyushqoqlik bilan tashkil etildi va terimda qatnashgan ishchilarni moddiy rag‘batlantirishga alohida e’tibor qaratildi.
Terimchilarga qo‘lda terilgan bir kg paxta uchun 1 500-2 500 so‘mdan, mashinada terilgan 1 tn paxta uchun 920 ming so‘mdan xizmat haqi to‘lab borildi va mavsumda 4,7 trln so‘mdan ortiq, shundan fermer xo‘jaliklari va paxta-to‘qimachilik klasterlari tomonidan 1,5 trln so‘m terim pullari tarqatildi.
Hosilni mexanizatsiya yordamida yig‘ib olishga alohida e’tibor qaratilib, Jizzax, Sirdaryo, Toshkent va Qashqadaryo viloyatlarida qishloq xo‘jaligi korxonalariga paxtani mashinada terib olish xarajatlarining 30 foizini Respublika byudjetidan qoplab berish tizimi joriy etildi.
Gʻo‘za parvarishida muhim agrotexnik tadbirlarni tizimli tashkil etilishi, paxta-to‘qimachilik klasterlari tomonidan sohaga ilm-fan, innovatsiyalar hamda ilg‘or texnologiyalarni joriy etish natijasida hosildorlik o‘rtacha 32,7 sentnerni (3 s/ga ko‘p) tashkil qilib, 3 mln 327 ming tn (108,6%, 263,5 ming tn ko‘p) paxta xomashyosi yetishtirildi.
6. Gʻallachilikda. 2021-yil hosili uchun jami 1 mln. 224 ming ga shundan, 1 mln. 38,1 ming ga (372,5 ming ga ochiq va 665,6 ming ga g‘o‘za qator orasi) sug‘oriladigan va 185,8 ming ga lalmi maydonlarda kuzgi boshoqli don parvarish qilindi.
Boshoqli don ekinlarini ekishni tashkil etish uchun 2 ming 562 ta g‘alla ekish otryadlari tashkil etildi. Ekish otryadlariga 3 ming 495 ta haydov traktorlari, 998 ta don ekish seyalkalari, 7 ming 724 ta g‘o‘za qator oralariga don ekadigan moslamalar, 3 ming 350 ta mineral o‘g‘it sepuvchi moslamalar biriktirildi.
2021-yil g‘alla hosili uchun sof holda 262,4 ming tonna (100%) azotli, 50,3 ming tonna (111%) fosforli, 20 ming tonna (100%) kaliyli mineral o‘g‘itlar yetkazib berildi. Gʻallani bargidan oziqlantirish maqsadida 3 marta biostimulyatorlar bilan ishlov berildi.
Kuzgi boshoqli don ekinlarini parvarishlash davrida har bir gektar g‘alla maydoniga o‘rtacha 5 tonnadan jami 5,2 mln tonna mahalliy o‘g‘it jamg‘arildi hamda g‘alla maydonlari o‘rtacha 5 marta sug‘orildi.
Gʻallani zararli organizmlardan himoya qilish uchun profilaktika maqsadida begona o‘tlarga qarshi to‘liq 1 marta, zang va boshqa kasalliklarga qarshi 1,3 marta, zararli xasva va boshqa zararkunandalarga qarshi 1 marta, kimyoviy ishlovlar o‘tkazildi.
Shuningdek, soha olimlarining ilmiy tavsiyalariga asosan begona o‘tlar, kasallik va zararkunandalarga qarshi kimyoviy preparatlar, biostimulyatorlar bilan birgalikda “to‘rtlik aralashma” yordamida 1 mln 566 ming ga (1,6 marta) maydonga ishlov berildi.
Amalga oshirilgan tizimli tadbirlar natijasida sug‘oriladigan g‘alla maydonlaridan o‘rtacha gektaridan 64,1 sentnerdan (+4,6 s/ga) jami 6,6 mln tn ortiq don yetishtirildi. Shundan, 2 mln 533 ming tn don (2 mln 261 ming tn tovar, 272 ming tn urug‘lik) davlat ehtiyojlari uchun topshirildi.
2022-yil g‘alla hosili uchun jami 36 ming 578 nafar fermer xo‘jaliklarining jami 1 mln 88,4 ming gektariga (147 ta klaster) shundan, 1 mln 33,1 ming gektar sug‘oriladigan va 55,3 ming gektar lalmi maydonlarga kuzgi boshoqli don ekinlari 8 ming 187 ta g‘alla ekish otryadlari bilan ekildi.
(Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyatida 5 oktyabrda, Surxondaryo va Qashqadaryo viloyatlarida 10 noyabrda, qolgan viloyatlarda 5 noyabrda yakunlandi). Joriy yilda har bir hududning tuproq-iqlim sharoiti, yerlarning ball boniteti hamda suv bilan ta’minlanganlik darajasi inobatga olinib, noqulay sharoitlarga, sho‘rga va suvsizlikka chidamli navlar maydoni kengaytirildi.
Xususan, Krasnodarning “Alekseich” (162,1 ming ga), “Antonina” (52,9 ming ga), Vassa (43,8 ming ga), Bezostaya-100 (37,9 ming ga), mahalliy seleksiyaga oid “Davr” (46,6 ming ga), “Asr” (92 ming ga) navlari maydoni kengaytirildi.
“O‘zdonmahsulot” aksiyadorlik kompaniyasi va klasterlar tomonidan 260 ming tonna sifatli urug‘lik don g‘alla yetishtiruvchi xo‘jaliklariga yetkazib berildi.
Ekilgan g‘alla maydonlari 1,3 martta sug‘orildi va to‘liq undirib olindi. Shundan, 161 ming gektar 1-2 barg (16%), 298 ming gektar 3-4 barg (29%) va 571 ming gektar (55%) o‘suv fazasida rivojlanmoqda.
Gʻalla nihollari qishlov davrida talofat ko‘rmasligi uchun fizik holda 100 kg/ga azotli mineral o‘g‘itlar bilan kuzgi oziqlantirish ishlari 611 ming gektar (60%) maydonlarda amalga oshirildi hamda peshma-pesh mahalliy o‘g‘itlar bilan sug‘orish ishlari tashkil etildi.
7. Sholichilikda. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 2 fevraldagi “Sholi yetishtirishni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4973-son qaroriga asosan 2021-yil hosili uchun Respublikada 5 ming 923 ta fermer xo‘jaliklarida 112,5 ming ga (55,5 ming ga asosiy va 57,0 ming ga takroriy) maydonda sholi parvarishlanib, 473,3 ming tn ( o‘tgan yilga nisb 81,3 ming tn ko‘p) yalpi hosil (41,9 s/ga) olindi, shundan davlat zaxiralariga jami 57,1 ming tn sholi topshirildi.
2022-yilda sholichilik xo‘jaliklarini sertifikatlangan urug‘lik bilan ta’minlash maqsadida hududlarda 2021-yil hosili uchun sholi urug‘ligini yetishtirishga ixtisoslashtirilgan 22 ta tumanlarda 319 ta fermer xo‘jaliklari tanlab olindi.
Urug‘lik uchun ekilgan 274 ta subyektlarda mavjud 6 ming 33 ga (96%) urug‘lik maydonlardan 23,3 ming tn (38,7 s/ga) urug‘lik yetishtirildi.
Shu bilan birga, 31 ming ga maydon (QQR 21,1 ming ga, Andijon 120 ga, Buxoro 1,5 ming ga, Namangan 1,1 ming ga, Surxondaryo 320 ga, Sirdaryo 423 ga, Toshkent 4,6 ming ga, Xorazm 1,8 ming ga) lazer yer tekislagichlar bilan tekislandi, 2,8 ming ga maydonlarga (Andijon 40 ga, Buxoro 1,5 ming ga, Farg‘ona 520 ga, Xorazm 743 ga) zamonaviy seyalkalar bilan sholi urug‘ligi ekildi, 22,3 ming ga sholi (QQR 1,5 ming ga, Andijon 1,2 ming ga, Buxoro 1,5 ming ga, Navoiy 614 ga, Namangan 2,4 ming ga, Sirdaryo 4,4 ming ga, Toshkent 3,5 ming ga, Farg‘ona 6,8 ming ga, Xorazm 500 ga) maydonlari zovur suvlari bilan sug‘orildi hamda 618 ga maydonlarda (Sirdaryo 568 ga, Xorazm 50 ga) kunduzi sug‘orish usuli qo‘llanildi. Natijada mavsum davomida o‘rtacha 25 foizgacha suv iqtisod qilindi.
Respublika hududlarining tuproq-iqlim sharoitiga mos, yuqori hosilli yangi seleksion navlarni joriy etish maqsadida ilk bor 32 ta xorijiy serhosil sholi nav va namunalarining mahalliy sharoitlarga moslashuvi o‘rganilib, tezpishar, hosildorlik va sifat ko‘rsatkichlari yuqori (kasalliklarga, xasharotlarga, sho‘rga chidamlilik) nav va namunalar ajratib olindi.
Jumladan, Vyetnam seleksiyasiga oid “DD 2”, “CNC 11”, “Thieu 8”, “IR 50404”, “OM 2517” va “HD 11” sholi navlari Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyatiga to‘liq introduksiya qilindi hamda talab etiladigan mineral o‘g‘itlar me’yori aniqlandi (N125 P156 K80 kg).
Shu bilan birga, xorijiy va mahalliy sholi navlari bilan 35 ta kombinatsiyalarda chatishtirildi va yangi F1 sholi duragay avlodlari olindi.
8. Dukkakli va moyli ekinlar. Respublika hududlarida 361 ming ga maydonda (68 ming ga asosiy, 293 ming ga takroriy) dukkakli hamda 274 ming ga maydonda (170 ming ga ko‘p) moyli ekinlar (125 ming ga +77,6 ming ga ko‘p) asosiy maydon, 73 ming ga (+63 ming ga ko‘p) g‘o‘za qator oralarsi, 10,3 ming ga (+9,2 ming ga ko‘p), bog‘-tok qator orasi, 44,3 ming ga (+18,6 ming ga ko‘p) takroriy maydonlarga, 21,4 ming ga (-8,4 ming ga kam) lalmi maydonlarda) parvarishlandi (3-jadval).
Gʻo‘za qator oralaridan samarali foydalanish, iqtisodiy samaradorlikka erishish va tuproq unumdorligini tabiiy oshirish maqsadida, hamkor ekin sifatida ilk marotaba katta maydonlarda soya ekilib, parvarish qilindi.
Gʻo‘za qator oralariga hamkor ekin sifatida ekiladigan soyaning vegetatsiya va pishib yetilish davridan kelib chiqib, Rossiya Federasiyasidan 4,3 ming tn (“Chera 1”, “Pamyati Fadeyeva”, “Protina”, “Sireliya”, “Pripyat”, “OAK Prudens”, “SP Optima”, “YeS Mentor”, “Olimpiya”, “Selena”, “Slaviya”, “Solena”, “SK Veda”, “Chara”, “SK Riana”, “Arleta” va “Sparta”) soya navlarining yuqori avlodli urug‘liklari olib kelinib, yetishtiruvchilarga yetkazib berildi.
Tizimli tadbirlar natijasida 573 ming tn (106%) dukkakli donlar (360,2 ming tn mosh, 46,4 ming tn loviya, 38,1 ming tn fasol, 36,2 ming tn no‘xat va 91,7 ming tn yer yong‘oq) hamda 324,4 ming tn (3 barobar ko‘p) moyli mahsulotlar (66,1 ming tn soya, 187,9 ming tn kungaboqar, 55,3 ming tn kunjut, 10,8 ming tn maxsar, 4,1 ming tn zig‘ir va 143 tn raps) yetishtirildi.
Shuningdek, joriy yilda Sirdaryo viloyati Xovos tumanida “RS Success Agro” MCHJ tomonidan 2 ming gektar asosiy maydonlarga kannabis hamda Samarqand viloyatining Urgut tumanida 5 ming gektar maydonlarda tamaki ekildi.
9. Ozuqabop va dorivor ekinlar. 2021-yil hosili uchun jami 659 ming ga, shundan 383 ming ga asosiy maydonlarga, bog‘-tok qator oralariga 32 ming ga, 41 ming ga lalmi maydonlarga hamda 203 ming ga takroriy maydonlarga ozuqabop ekinlar ekilib, 16,6 mln tonnadan ortiq ozuqabop mahsulotlari yetishtirildi.
Shuningdek, soha olim va mutaxassislari tomonidan “Sug‘oriladigan maydonlarda ozuqabop ekinlarni yetishtirish” o‘quv-uslubiy qo‘llanma soha olimlari va mutaxassislari bilan hamkorlikda ishlab chiqilib, mahsulot yetishtiruvchilarga yetkazib berildi.
2021-yil 162 ta subyektlar tomonidan 15,8 ming ga (135,6%, 150,3 ga bir yillik va 15,7 ming ga ko‘p yillik) maydonda 45 turdagi (16 ta bir yillik, 29 ta ko‘p yillik) dorivor o‘simliklar parvarishlandi, 17,4 ming tonna xomashyo ichki va tashqi bozorlarga yo‘naltirildi (5-jadval).
Qashqadaryo, Jizzax, Namangan Samarqand va Toshkent viloyatlarida jami 300 gektar maydonda za’faron plantasiyalari tashkil etilib,
217 gektar maydonda ekish ishlari amalga oshirildi.
10. 2021-yilda Samarqand va Surxondaryo viloyatlarida sabzavot, poliz, moyli, dukkakli va ozuqa ekinlari urug‘liklarini yetishtirishga ixtisoslashtirilgan 12 ta elita urug‘chilik xo‘jaliklari tashkil etilib, xo‘jaliklar soni 65 taga, ularga ajratilgan yer maydonlari 5700 ga yetkazildi.
2021-yilda elita urug‘chilik xo‘jaliklari tomonidan 29 ta ekin turiga mansub 48 ta mahalliy navlarning urug‘chiligi yo‘lga qo‘yilib, 3680 tn urug‘lik paxta (2020-yilga nisbatan 120 %), 6341 tn don (131 %), 10 tn sabzavot-poliz (120 %), 66 tn moyli (147 %), 310 tn ozuqa (222 %) hamda 220 tn sholi urug‘liklari xo‘jaliklar tomonidan mustaqil jamg‘arildi.
Elita urug‘chilik xo‘jaliklari tomonidan 2022-yil hosili uchun 6340 tn urug‘lik don “Uzbek seyeds” milliy brendi ostida 578 ta urug‘chilik subyektlariga yetkazib berildi.
Xorazm viloyatida 113 ga maydonda qovun urug‘chiligi yo‘lga qo‘yilib, 11 tn sifatli urug‘liklar yetishtirildi.
11. Turli tuproq-iqlim sharoitlarida joylashgan nav sinash stansiya va uchastkalarida texnik ekinlar bo‘yicha g‘o‘zaning 111 ta, don va ozuqa ekinlari bo‘yicha 122 ta, meva, sabzavot, poliz va kartoshka ekinlar bo‘yicha 84 ta navlar va duragaylarni hamda tut daraxtining davlat sinov ishlari bo‘yicha jami 4 ta yangi navi sinovdan o‘tkazilmoqda. Tut ipak qurti duragay zotlarining 9 ta yangi navlari 4 ta nav sinash stansiya va uchastkalarida sinov ishlari o‘tkazildi.
12. Qishloq xo‘jaligi texnika parkini yangilash maqsadida 2021-yilda qiymati 1 trln. 64 mlrd. so‘mlik jami 11 120 ta (209,2 mlrd. so‘mlik) 273 ta haydov traktori, 237 mlrd. so‘mlik 879 ta chopiq traktori, 11,4 mlrd. so‘mlik 73 ta bog‘dorchilik traktori, 193,6 mlrd. so‘mlik 132 ta g‘alla kombayni, 27,8 mlrd. so‘mlik 56 ta paxta terish mashinasi, 41 mlrd. so‘mlik 434 ta don va chigit seyalkasi, 32,1 mlrd. so‘m 701 ta kultivator, 58,2 mlrd. so‘mlik 330 ta lazer yer tekislagich, 50,7 mlrd. so‘mlik 324 ta omoch, 43,7 mlrd. so‘mlik 1820 ta purkagich va 159,3 mlrd so‘mlik boshqalar) texnika va agregatlar yetkazib berildi.
Ma’lumot uchun: Respublikada mavjud 305 492 ta barcha turdagi qishloq xo‘jaligi texnikalarining 124 376 tasi (41%) agrosanoat korxonalariga tegishli. Jumladan, fermer xo‘jaliklarida 78 226 ta (63%), agroklasterlarda 23 673 ta (19%), “Agroservis” MTP MCHJlarda 3 994 ta (3%), boshqa korxonalarda 18 483 tani (15%) tashkil qiladi. Texnikalari bilan ta’minlanganlik darajasi yo‘nalishlar kesimda 35-90 foizni( paxta-g‘allachilik yo‘nalishida 85-90 %, chorvachilik, sabzavot va polizchilikda 45%, bog‘dorchilik va uzumchilikda 35%) yillik yangilanish darajasi 7-8 foizni tashkil qiladi.
2021-yilda qariyb 400 ming tn shundan, Jizzaxda 189,1 ming tn (71,8 %), Sirdaryoda 74,9 ming tn (33,2%), Toshkentda 66,1 ming tn (27,3%), Namanganda 20,2 ming tn (9,5%), Andijonda 16,0 ming tn (5,7%), Qashqadaryoda 14,5 ming tn (3,7%), Samarqandda 11,8 ming tn (4,8%), Xorazmda 2,2 ming tn (0,8%), Navoiyda 716 tn (0,1%) paxta xom-ashyosi mashinada terildi. (2019-yilda 105,5 ming tn (3,5%), 2020-yilda 238,6 ming tn (8%)).
2021-yilda Toshkent viloyati 34 ta, Jizzax 19 ta, Namangan va Samarqand viloyatlariga 1 tadan jami 56 ta paxta terish mashinalari xarid qilindi.
Qishloq xo‘jalik texnikasi va texnologiyalarini sertifikatlash va sinash markazi tomonidan 22 turdagi qishloq xo‘jaligi texnikalarining davriy va 18 turdagi qishloq xo‘jaligi texnikalarining qabul sinovi amalga oshirildi. O‘tgan 2020-yilga nisbatan joriy yilda qishloq xo‘jaligi texnikalarini sinovini o‘tkazish 22 foizga, sertifikatlashtirish ishlari 10 foizga o‘sishi ta’minlandi.
Talabnomalarga asosan ishlab chiqaruvchi va tadbirkorlarga qishloq xo‘jaligi va meliorativ texnikalariga 770 ta muvofiqlik sertifikatlari berildi.
13. Yer va suv resurslaridan foydalanishga bo‘lgan munosabatni tubdan o‘zgartirish, samaradorligini keskin oshirish yo‘nalishida izchil islohotlar amalga oshirilib, joriy yilda Yer va suv resurslaridan samarali foydalanish Konsepsiyasi doirasida jami 281 ming ga (2020-yilda 101,8 ming ga, 2,7 barobar ko‘p) shundan, 107,6 ming ga sug‘oriladigan, 167 ming ga lalmi-yaylov va suv talab qilmaydigan ekin ekilgan yerlar hamda 6 ming ga o‘rmon fondi yerlari foydalanishga kiritildi.
O‘zlashtirish uchun Respublikada 1410 km sug‘orish tarmoqlari qurildi, 396 km kollektor tarmoqlari ta’mirlandi, 1522 dona quduqlar qazildi, 221 dona nasos agregatlari o‘rnatildi hamda 2169 km elektr uzatish tarmoqlari tortildi.
Foydalanishga kiritilgan yerlarning 247 ming gektariga (o‘tgan yilga nisb. 145 ming ga ko‘p) qishloq xo‘jaligi ekinlari shundan, 13 ming ga sabzavot, 18 ming ga poliz, 19,5 ming ga dukkakli, 12 ming ga moyli, 5,7 ming ga sholi, 12,8 ming ga dorivor, 43,7 ming ga ozuqa va 51 ming ga boshqa ekinlar joylashtirildi, shuningdek, 42,3 ming ga mevali bog‘lar hamda 29 ming ga tokzorlar barpo etildi.
14. Mavjud suv resurslaridan samarali foydalanish maqsadida, PQ-4919-son qarorga doirasida, hududlarda jami 532,6 ming ga yoki
2020-yilga nisbatan 5 barobar ko‘p maydonda suv tejovchi texnologiyalar joriy qilindi (375 ming ga paxta, 51 ming ga g‘alla, 42 ming ga bog‘ va tokzorlar, 1 ming ga sabzavot-poliz hamda 63 ming ga boshqa ekinlar).
Ma’lumot uchun: 207 ming ga tomchilatib, 11,2 ming ga yomg‘irlatib, 6 ming ga diskret, 78,8 ming ga egiluvchan quvur va 20,9 ming ga plyonka to‘shab sug‘orish joriy etildi va 209 ming ga yerlar lazerli tekislandi.
Ushbu tadbirlar uchun tashabbuskorlarning o‘z mablag‘i va tijorat banklari kredit mablag‘lari hisobidan 3,8 trln. so‘mdan ziyod mablag‘lar yo‘naltirilib, byudjetdan 778 mlrd. so‘m (98 ming ga) subsidiya mablag‘lari ajratildi.
15. Qishloq xo‘jaligida foydalanilayotgan 19 mln. ga yer maydonlari to‘liq monitoringdan o‘tkazildi. Ma’lumot uchun: QQRda 3219,1 ming ga, Andijonda 316,5 ming ga, Buxoroda 3459,5 ming ga, Jizzaxda 1400,6 ming ga, Qashqadaryoda 2285,5 ming ga, Navoiyda 3181,4 ming ga, Namanganda 461,9 ming ga, Samarqandda 1474,9 ming ga, Surxondaryoda 1324,2 ming ga, Sirdaryoda 325,7 ming ga, Toshkentda 637,9 ming ga, Farg‘onada 560,9 ming ga, Xorazmda 456,5 ming ga.
2021-yil hosili uchun hududlarda asosiy maydonlarga ekilgan qishloq xo‘jaligi ekinlari monitoring qilindi (jami 3 mln 86 ming ga, shundan 1 mln 21 ming ga chigit, 1 mln 45 ming ga boshoqli don, 35,4 ming ga makkajo‘xori, 69,8 ming ga sholi, 70,4 ming ga dukkakli don ekinlar, 111 ming ga moyli ekinlar, 161,5 ming ga sabzavot, 70,3 ming ga poliz, 48 ming ga kartoshka, 325 ming ga ozuqa (yem xashak), 14,4 ming ga boshqa ekinlar hamda 86,7 ming ga ko‘p yillik daraxtzorlar).
Joriy yilda Andijon, Namangan, Farg‘ona, Toshkent va Qashqadaryo viloyatlarida 2021-yil hosili uchun ekilgan moyli ekinlar (soya, kungaboqar, kunjut) va chigit ekilgan maydonlar monitoringdan o‘tkazildi.
Monitoring natijalariga ko‘ra, Andijon viloyatida 78 991 ga maydonga (97 %) chigit, 26 982 ga (78%) moyli ekinlar, Namanganda 62 746 ga maydonga (99 %) chigit, 21650 ga (87%) soya, 2194 ga (87%) kungaboqar, Farg‘onada 83 428 ga maydonga (102 %) chigit, 22 337 ga (89%) soya, 2 910 ga (50%) kungaboqar, Toshkent viloyatida 72 714 ga maydonga (101%) chigit, 19 834 ga (63 %) moyli ekinlar hamda Qashqadaryoda 8 629 ga (30 %) moyli ekinlar ekilganligi aniqlandi.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi va viloyatlarda yoshlarga qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yetishtirish uchun ajratib berilgan yer maydonlari monitoring qilindi.
Shu bilan birga, Respublika bo‘yicha 140 ta xorijiy va qo‘shma korxonalarga biriktirilgan 177,4 ming ga (shundan, 32,1 ming ga sug‘oriladigan yer, 12,5 ming ga lalmi, 1,9 ming ga ko‘p yillik daraxtzorlar, 1,6 ming ga bo‘z yerlar, 15,1 ming ga yaylovlar va 14,2 ming ga boshqa) yerlar monitoringdan o‘tkazildi.
16. Yerlarni unumdorligini saqlash, tiklash va oshirish maqsadida joriy yilda jami 853 ming ga (Xorazmda 219,3 ming ga, Qashqadaryoda 456,1 ming ga, Andijonda 177,4 ming ga) yerlarda tuproq sifatini baholash tadbirlari bajarildi.
17. Qishloq xo‘jaligi yerlarini muhofaza qilish bo‘yicha Toshkent viloyatining Qibray, Yuqori Chirchiq, O‘rta Chirchiq va Zangiota tumanlaridan Toshkent shahri tarkibiga o‘tkaziladigan yerlar xatlovdan o‘tkazildi.
Ma’lumot uchun: xatlovda 181 ta holatda 294,6 ga (Qibrayda 76 ta 86 ga, Yuqori Chirchiqda 11 ta 37 ga, O‘rta Chirchiqda 7 ta 8 ga, Zangiotada 69 ta 129 ga) qishloq xo‘jaligi yerlarida noqonuniy holatlar mavjudligi aniqlandi.
Qishloq xo‘jaligi muomalasidan chiqqan yerlar hamda qonunbuzilishi natijasida yetkazilgan 34 mlrd. so‘m nobudgarchilik va zarar summasi byudjetga undirildi.
18. “O‘zdaverloyiha” DILI va uning hududiy bo‘linmalari tomonidan 3,8 mln gektar (o‘tgan yilga nisb. 128%, +831 ming ga) yaylov va pichanzorlarda geobotanik tadqiqot ishlari amalga oshirildi.
Ma’lumot uchun: Tomdida 3 mln 651 ming ga, Kosonda 65,5 ming ga, Kosonsoyda 10 ming ga, Piskentda 33,3 ming ga, Boyovutda 3,4 ming ga, Gulistonda 1,2 ming ga, Mirzaobodda 8,8 ming ga, Sardobada 1,6 ming ga, Sayxunobodda 978 ga, Sirdaryoda 1,4 ming ga, Xovosda 3250 ga.
Bundan tashqari, Respublika bo‘yicha jami 77 685 nafar qishloq xo‘jaligi tovar ishlab chiqaruvchilarning 14,8 mln. gektar maydonlari normativ qiymati aniqlandi. Normativ qiymat 76,8 trln. so‘mni tashkil etadi.
Ma’lumot uchun: 3,4 mln. ga sug‘oriladigan yerlar – 66 trln 106 mlrd. so‘m, 414 ming ga baliqchilik hovuzlar – 9,5 trln. so‘m, 10,2 mln. ga yaylovlar – 554 mlrd. so‘m, 712 ming ga lalmi yerlar – 158 mlrd. so‘m, 11 ming ga inshootlar – 450 mlrd. so‘m, 3052 ming ga sug‘oriladigan haydalma yerlar – 53,6 mlrd. so‘m, 5,2 ming ga issiqxonalar – 242,7 mlrd. so‘m, 201,8 ming ga bog‘lar – 6,7 trln. so‘m, 75,7 ming ga uzumzor – 4,8 trln. so‘m, 54,6 ming ga boshqa ko‘p yillik daraxtzorlar – 568,7 mlrd.so‘m, 73,3 ming ga bo‘z yerlar – 81,2 mlrd. so‘m.
19. Yerdan samarali foydalanish, aholiga yangi ish o‘rinlarini yaratish, yoshlarni ish bilan band qilish maqsadida “Temir daftar”, “Ayollar daftari”, “Yoshlar daftari”ga kiritilgan fuqarolarga dehqonchilik bilan shug‘ullanish uchun 175 ming ga maydonlar 0,1 gektardan 1 gektargacha o‘lchamda 613,5 ming nafar yoshlarga ajratib berildi.
Mazkur maydonlardan joriy yilda jami 8,5 trln. so‘mlik 2 mln tn qo‘shimcha qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtirildi. Ma’lumot uchun: QQRda 10 ming ga yer (23,4 ming nafar), Andijonda 6 ming ga yer (30 ming nafarga), Buxoroda 23 ming ga yer (92,4 ming nafarga), Jizzaxda 7,7 ming ga yer (11,1 ming nafarga), Qashqadaryoda 4,4 ming ga yer (10,5 ming nafarga), Navoiyda 2 ming ga yer (6,5 ming nafarga), Namanganda 9 ming ga yer (49,5 ming nafarga), Samarqandda 63 ming ga yer (193,2 ming nafarga), Surxondaryoda 10,7 ming ga yer (47,7 ming nafarga), Sirdaryoda 6,7 ming ga yer (13,1 ming nafarga), Toshkent viloyatida 5,7 ming ga yer (19,6 ming nafarga), Farg‘onada 18 ming ga yer (85,8 ming nafarga) hamda Xorazmda 8,1 ming ga yer (33,8 ming nafar) yer maydonlari ajratib berildi.
20. 2021-yilda Qishloq xo‘jaligini davlat tomonidan qullab-quvatlash jamg‘armasi tomonidan boshoqli don yetishtirish xarajatlarini moliyalashtirish uchun jami 4,5 trln so‘m (1 trln 357 mlrd.so‘m fermer xo‘jaliklariga, 3 trln 143 mlrd.so‘m klasterlarga) mablag‘lar ajratildi.
2022-yil boshoqli don yetishtirish xarajatlarini moliyalashtirish uchun 4,2 trln. so‘m imtiyozli kredit mablag‘larining oylar bo‘yicha ajratish belgilanib, 2021-yil yakuni bilan 1 trln 969 mlrd. so‘m (87%) (sh.j.: ish haqqiga 76,3 mln. so‘m, YOMMga 335,3 mlrd. so‘m, mineral o‘g‘itga 694 mlrd. so‘m, Mexanizasiya xizmati va lizing to‘loviga 251 mlrd. so‘m, urug‘likka 517 mlrd. so‘m, sug‘urta va boshqa xarajatlarga 62,4 mlrd. so‘m hamda QXBga 7,4 mlrd. so‘m) o‘zlashtirildi.
2021-yilda paxta hosilini yetishtirish xarajatlarini moliyalashtirish uchun jami 7,3 trln. so‘m ajratildi. (2020 yilga nisb. 149,1 foizga yoki 2,4 trln so‘mga ko‘p).
2022-yilda paxta hosilini yetishtirish xarajatlarini moliyalashtirish uchun 9 trln 868. mlrd so‘m imtiyozli kredit mablag‘larining ajratish belgilanib, 2021-yil yakunida 732,2 mlrd.so‘m imtiyozli kredit mablag‘lari ajratilib, paxta to‘qimachilik klasterlari tomonidan 576 mlrd. so‘m (sh.j.: ish haqiga 35,3 mln. so‘m, YOMMga 215 mlrd. so‘m, mineral o‘g‘itga 171,3 mlrd. so‘m, Mexanizasiya xizmati va lizing to‘loviga 123,5 mlrd. so‘m, urug‘likka 14,7 mlrd. so‘m, Sug‘urta va boshqa xarajatlarga 14,9 mlrd. so‘m) o‘zlashtirildi.
21. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 11 dekabrdagi “Qishloq xo‘jaligida suvni tejaydigan texnologiyalarni joriy etishni yanada jadal tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4919-sonli qaroriga muvofiq Bog‘dorchilik va issiqxona xo‘jaliklarini rivojlantirish agentligi tomonidan suv tejovchi texnologiyalar joriy etilgan 11 656 gektar bog‘ va tok maydonlariga hamda 150 ta burg‘ulangan tik quduq, nasos stansiyalari xarajatlarning bir qismini davlat byudjeti hisobidan qoplash maqsadida 103,9 mlrd so‘m subsidiya mablag‘lari ajratilgan.
Qishloq xo‘jaligi vazirligi tomonidan g‘allachilik va sabzavotchilik yo‘nalishida 4 107 gektar yer maydonlarida suv tejovchi texnologiyalar joriy qilgan su’bektlarga xarajatlarini bir qismini qoplash maqsadida 28,6 mlrd.so‘m ( sh.j:g‘allachilik yo‘nalishida 3 529 gektarga 27,3 mlrd. so‘m, sabzavotchilik yo‘nalishida 298 gektarga 508 mln.so‘m, ozuqabob ekinlar uchun 280 gektarga 818 mln.so‘m) subsidiya mablag‘lari ajratildi.
22. Agroklasterlarni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilib, 2021-yilda 25 ta paxta-to‘qimachilik (106 ming ga), 80 ta g‘allachilik (801 ming ga), 13 ta sholichilik (17 ming ga) 1 ta dorivor klasterlar faoliyati yo‘lga qo‘yildi.
Jami klasterlar soni 463 taga, shundan: paxtachilikda 122 ta, g‘allachilikda 157 ta,m-sabzavotchilikda 146 ta, sholichilikda 29 ta va dorivor yo‘nalishida 9 taga yetkazildi (6-jadval).
Paxta-to‘qimachilik klasterlari tomonidan qiymati 837 mlrd.so‘mlik 54 ta loyihalar amalga oshirilib, 182,4 ming tonna ip kalava, 62 ming tonna mato, 58,8 ming tonna matoni bo‘yash hamda 97,2 ming tonna tayyor mahsulot ishlab chiqarish quvvatlari to‘liq ishga tushirildi va 20,7 ming ta yangi ish o‘rinlari tashkil etildi.
Shuningdek, 175 ming km irrigatsiya va melioratsiya tarmoqlarini ta’mirlash va tiklash ishlari olib borilib, 110,6 ming ga yer maydonlarida tomchilatib sug‘orish joriy etildi, klasterlar tomonidan 89,5 ming ga yer maydonlar foydalanishga kiritildi.
2021-yilda g‘allachilik klasterlari tomonidan 928,3 mlrd. so‘mlik 42 ta investision loyiha amalga oshirilib, 107,5 ming tonnalik yangi quvvatlar ishga tushirildi, jumladan yillik quvvati 40,4 ming tonnalik un ishlab chiqarish, quvvati 39 ming tonnalik omuxta yem ishlab chiqarish, 8,9 ming tonnalik non mahsulotlari ishlab chiqarish, 8 ta parrandachilik kompleksi, 10 ta chorvachilik kompleksi, 1 ta baliqchilik kompleksi tashkil etildi va jami 4 500 yaqin yangi ish o‘rinlari yaratildi (7-jadval).
Meva – sabzavotchilik klasterlari tomonidan joriy yilda jami 837,8 ming tonna qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtirilib, shundan, 315,9 ming tn ichki iste’molga, 372 ming tn qayta ishlashga hamda qiymati 82,6 mln. dollarlik 149,9 ming tn qishloq xo‘jaligi mahsuloti eksportga yo‘naltirildi.
2021-yilda jami qiymati 328,5 mlrd. so‘mlik 39,6 ming tonna mevani qayta ishlash quvvatiga ega 5 ta, 1,1 ming tonna mevani quritish quvvatiga ega 1 ta, 2,5 ming tonna mahsulotni qadoqlash quvvatiga ega 1 ta hamda 19,2 ming tonna quvvatga ega muzlatkichli omborxonalar qurish bo‘yicha jami 15 ta investitsion loyihalar amalga oshirildi (8-jadval).
Ayni paytda, 65 ta klasterda 843,6 ming tn mahsulotni qayta ishlaydigan korxonalar, 72 ta klasterda 210,7 ming tn sig‘imga ega muzlatkichli omborxonalar, 59 ta klasterda 473 ming tn quvvatga ega oddiy omborxonalar, 6 ta klasterda 48,2 ming tn quvvatga ega mahsulotni saralash va qadoqlash sexi, 12 ta klasterda 45,2 ming tn quvvatga ega mahsulotni quritish sexi hamda 22 ta klasterda jami 193 gektar issiqxona mavjud.
Sholichilik klasterlari tomonidan Qonliko‘l, Chimboy, Bo‘zatov, Qo‘ng‘irot, Mingbuloq hamda Bo‘ka tumanlarida 3,5 ming gektar foydalanishdan chiqib ketgan yer maydonini qayta foydalanishga kiritildi va ushubu maydonlarda sholi yetishtirildi.
2021-yil hosili uchun klasterlar tomonidan 67,8 ming tn sholi yetishtirildi, 38 ming tn sholini qayta ishlash, 65 ming tn sholini saralash, quritish elevatorlarini ishga tushirish, 55 ming tonna sholini saqlash omborxonalarini qurish loyihalari amalga oshirildi.
Dorivorchilik klasterlari tomonidan joriy yilda 391 tonna mahsulot yetishtirildi. Shundan 347 tonna birlamchi qayta ishlashga va 44 tonna farmasevtika sanoatiga yo‘naltirildi.
Shuningdek, 27 241 ming AQSH dollar va 71 976 mlrd. so‘mlik 552 tonna qayta ishlash quvvatlari ishga tushirildi.
Bundan tashqari barcha yo‘nalishdagi agroklasterlar tomonidan 25 ta xizmat turlarini tashkil etish hisobiga 1,6 mln. yangi ish o‘rinlari yaratildi.
23. Aholini sifatli va kafolatli meva va uzum mahsulotlari bilan ta’minlash hamda eksport salohiyatini oshirish maqsadida fermer va qishloq xo‘jaligi korxonalari tomonidan 67 ming ga (2020-yilga nis. 2 barobar ko‘p) mevali bog‘lar va 41 ming ga (2 barobar ko‘p) uzumzorlar barpo etildi (jami bog‘lar 293 ming ga, tokzorlar 133,7 ming ga). Shu bilan birga, qariyb 1194 gektar maydonda qiymati 3,9 trillion so‘mlik 634 ta zamonaviy issiqxona ishga tushirildi va 7,4 mingdan ortiq yangi ish o‘rinlari yaratildi.
Ma’lumot uchun: Respublika bo‘yicha 3 348 ta fermer va qishloq xo‘jaligi korxonalari hamda tadbirkorlik subyektlarida jami 6,5 ming gektarga yaqin issiqxonalar mavjud bo‘lib, shundan 1,1 ming gektar yoki (17%) gidroponika va 4,9 ming gektar yoki (83%) yerga ekilgan issiqxonalarga to‘g‘ri keladi. 2021-yilda Respublika issiqxonalarda 271 ming tonna mahsulot, jumladan 167 ming tonna pomidor (53%) va 60,7 ming tonna bodring (19%) va 88 ming tonna boshqa turdagi mahsulotlar yetishtirilgan.
2021-yil hosili uchun ochiq maydonga bahorda jami 286,4 ming gektar shundan 165,5 ming gektar (o‘tgan yilga nisbatan 121%) sabzavot, 48,5 ming gektar (164%) kartoshka va 72,4 ming gektar (114%) poliz ekinlari, qator orasiga bahorda jami 116 ming gektar shundan 77,7 ming gektar (103%) sabzavot, 6,4 ming gektar (178%) kartoshka va 31,9 ming gektar (384%) poliz ekinlari ekildi.
Gʻalladan bo‘shagan takroriy maydonlarga fermer va qishloq xo‘jaligi korxonlari tomonidan jami 145,5 ming gektar (2020-yilga nisbatan 8,9 ming ga yoki 106% ko‘p), shundan, 90,9 ming gektar maydonda sabzavot, 21,1 ming gektar kartoshka va 33,5 ming gektar poliz ekinlari ekildi.
Fermer va qishloq xo‘jaligi korxonalarini eksportbop hamda yuqori hosil beradigan urug‘lar bilan uzluksiz ta’minlash maqsadida 941 tn sabzavot, 311 tn poliz va 261 tn kartoshka urug‘i bilan ta’minlandi.
2022-yil hosili uchun 256 ming gektar maydonda avgust piyozi va sarimsoqpiyoz hamda to‘qsonbosti usulida sabzavot (sh.j.avgust-sentyabr oylarida 82 ming ga avgust piyozi va sarimsoqpiyoz ekinlari va 173,7 ming ga noyabr-dekabr oylarida to‘qsonbosti usulida sabzavot) ekinlari ekildi.
Yangi mexanizm asosida joriy yilda intensiv texnologiyalarni qo‘llagan holda sifatli mahsulotlar yetishtirishni ko‘paytirish maqsadida ochiq maydonda intensiv usulda, tomchilatib va yomg‘irlatib sug‘orish texnologiyalari asosida 5,1 ming gektarda sabzavot, poliz ekinlari va kartoshka yetishtirish yo‘lga qo‘yildi.
24. Respublika oziq-ovqat sanoati sohasida 16 mingdan ortiq turli mulkchilik shaklidagi korxonalar, jumladan, 1 205 ta meva-sabzavotni qayta ishlash, 755 ta go‘sht va 1 218 ta sutni qayta ishlash va 12 838 tadan ortiq boshqa oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish korxonalari faoliyat ko‘rsatmoqda.
Joriy yilning yanvar-noyabr oylari uchun 48,6 trln so‘mlik oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishning prognoz rejasi, amalda 48,7 tlrd so‘mlik mahsulotlar ishlab chiqarildi.
Meva-sabzavotni qayta ishlash bo‘yicha 836 mlrd so‘mlik 38 ta korxona, go‘sht, sut mahsulotlarni qayta ishlash 524 mlrd so‘mlik 75 ta, yog‘-moy mahsulotlarini ishlab chiqarish bo‘yicha 943 mlrd so‘mlik 59 ta, un, non va makaron mahsulotlarini ishlab chiqarish bo‘yicha 966 mlrd so‘mlik 180 ta va boshqa oziq-ovqat yo‘nalishadagi 443,8 mlrd so‘mlik 55 ta korxona foydalanishga topshirildi, natijada 3 608 ta yangi ish o‘rinlari yaratildi.
Yangi ishga tushirilgan korxonlarning hisobiga meva-sabzavotni qayta ishlash 14,9 foizga, go‘shtni qayta ishlash 13,6 foizga, sutni qayta ishlash 23,4 foizga yetkazildi.
25. Zamonaviy agrologistik markazlar bo‘yicha. Joriy yilda qiymati 225 mlrd. so‘m, quvvati 88 ming tn bo‘lgan 8 ta zamonaviy agrologistika markazi foydalanishga topshirildi. Natijada agrologistika markazlari soni 51 tadan 59 taga, quvvatlar 738 ming tonnadan 826 ming tonnaga yetkazilib, 626 nafar yangi ishchi o‘rinlari yaratildi.
Ma’lumot uchun: II chorakda Gʻijduvonda «Usmon Sher Shamshod» MCHJ tomonidan quvvati 10 ming tn, qiymati 42,6 mlrd.so‘mlik va Samarqandda “Oxalik Oltin Bog‘i Mevasi” MCHJ tomonidan quvvati 26 ming tn, qiymati 18,5 mlrd.so‘mlik loyihalari ishga tushirildi va 276 ta ish o‘rni yaratildi.
25. Xalqaro brendlarni jalb etish bo‘yicha Ukrainaning “Gruppa Nutritek” kompaniyasi (Nutritec brendi), bilan O‘zbekistonda bolalar taomlarini ishlab chiqarishni mahalliylashtirish loyihasi bo‘yicha memorandum imzolandi.
Ma’lumot uchun: Loyihaning qiymati 40 mln dollar, yillik quvvati 2-3 ming tn muddati 2022-2023 yy. 1-bosqichda 2 mln. doll, 2-bosqichda 28 mln. doll va 3-bosqichda 10 mln. doll to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiya jalb etish kutilmoqda.
26. 2021-2022-yil qish-bahor mavsumi uchun Respublika tuman va shahar markazlari aholisini asosiy turdagi qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga bo‘lgan ehtiyojidan kelib chiqib, jami 626,6 ming tn (100,7 %) shundan, 294 ming tn (89 %) kartoshka, 87 ming tn (116 %) piyoz, 163,6 ming tn (113%) sabzi va 82 ming tn (111,6 %) guruch mahsulotlari zaxirasi yaratildi.
27. Oziq-ovqat mahsulotlarining sifat va xavfsizlik ko‘rsatkichlariga sifat menejmenti talablari asosida xalqaro standartlar joriy etildi. Xususan, qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sanoati korxonalari tomonidan sifat menejmenti talablari asosida jami 413 ta shundan, 45 ta Global G.A.P., 22 ta Organic, 344 ta ISO 22000, 2 ta “HALAL” sertifikatlari olindi.
Jami 14 ta hududda 5,3 ming gektar maydonda organik meva-sabzavot (Nukus tumanida 52 ga sabzavot, Xo‘jaobodda 240 ga bog‘, Kitobda 189 ga anor, Nurotada 157 ga uzum, Parkentda 3445 ga uzum, Mirzaobodda 7 ga anor, Yangiqo‘rg‘onda 386 ga meva-sabzavot, Quvasoy shaharida 400 ga bog‘ Baxmalda 250 ga olma bog‘ va Qiziriq tumanida 165 ga pomidor) 1 ming 508 gektar maydonda organik paxta xomashyosini yetishtirildi (“TTG” klasterining Bo‘ka, Bekobod, Chinoz va Oqoltin tumanlarida, “Tashkent Cotton Textile” (TST) klasteri tomonidan Quyi Chirchiq tumanida, “Bukhara Cotton Textile” (BCT) klasteri tomonidan Romitan tumanida va “ART SOFT TEXTILE” tomonidan Pop tumanida).
Shuningdek, 30 ming 97 ga maydonda BCI tamoyillari asosida paxta yetishtirish pilot loyihasida asosida “Yaxshilangan paxta tashabbusi standarti” talablari agrotexnologiya joriy qilindi (GIZning grant mablag‘lari asosida amalga oshirildi).
28. Meva-sabzavot va oziq-ovqat mahsulotlarining eksport geografiyasi kengayib, 10 ta yangi bozorlarga (Makedoniya, Nepal, Sloveniya, Chili, Shvesiya, Kanada, Liviya, Moldaviya, Serbiya va Singapur) ilk bor meva-sabzavot maxsulotlari eksport qilindi.
Joriy yilda 1 mlrd. 24 mln. dollarlik shundan, 963,1 mln. dollarlik 1,6 mln. tn meva-sabzavot va 60,5 mln. dollarlik oziq-ovqat mahsulotlari 70 ta davlatga eksport qilindi.
Eksport ko‘rsatkichlari o‘tgan yilga nisbatan dukkakli mahsulotlarda 115 foiz, uzum mahsulotlarida 105 foiz, quritilgan meva-sabzavotlar hamda moyli mahsulotlarda 113 foizga o‘sdi.
Shu bilan birga, “Uzbek seeds” milliy brendi ostida jami 1,8 mln. dollarlik urug‘lik eksporti qilindi. Shundan, 544 ming dollarlik 1,1 ming tonna bug‘doy, 1,2 mln. dollarlik 933 tonna chigit, 9,3 ming dollarlik 10 tonna sholi Qirg‘iziston, Tojikiston va Qozog‘istonga eksporti amalga oshirildi.
Joriy yilda oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi sohasiga ixtisoslashtirilgan 8 ta xalqaro ko‘rgazma va yarmarka tadbirlarida jami 50 dan ortiq mahalliy tadbirkorlarning ishtiroki ta’minlanib, ularga 3,5 mlrd. so‘mlik moliyaviy yordam ko‘rsatildi va 145 mln. dollarlik eksport shartnomalari imzolandi.
Ma’lumot uchun: «Gulfood 2021» 21-25 fevral Dubay sh. (BAA), «WorldFood Moscow 2021» 21-24 sentyabr Moskva sh. (Rossiya), Turkiya va O‘zbekiston o‘rtasida “Made in Uzbekistan Onlayn”, Sankt-Peterburg (Rossiya), Boku (Ozarbayjon), Dushanbe (Tojikiston) va Avaza (Turkmaniston) shaharlarida o‘tkazilgan “Made in Uzbekistan” milliy mahsulotlar ko‘rgazmasi.
29. XMIlar ishtirokida 7 ta loyiha doirasida jami 174 mln. dollar o‘zlashtirilib, 367 ta sub loyihalar moliyalashtirildi. Loyihalar doirasida 242 ga zamonaviy issiqxonalar, 1 934 ga intensiv bog‘lar tashkil etildi.
Shuningdek, 734 tn meva-sabzavot va 11 176 tn chorvachilik mahsulotlarini qayta ishlash, 11 800 tn muzlatgichli omborxonalar quvvatlari ishga tushirildi hamda 6 401 bosh yirik va mayda shoxli qoramollar, 713 ming bosh parranda va boshqa (asalari, baliq, quyon, tuya, yilqi)lar olib kelindi hamda 7176 ta yangi ish o‘rinlari yaratildi.
“Mikro, kichik va o‘rta korxonalarni moliyalashtirish” loyihasi doirasida 35,4 mln. dollar mablag‘lar jalb etildi hamda JAYKA ishtirokida “Meva-sabzavotchilik tarmog‘ida qo‘shilgan qiymat zanjiri yaratishni rivojlantirish” loyihasi doirasida 200 mln. dollar va OTB ishtirokida “Qishloq joylarda ishlab chiqarish infratuzilmasini rivojlantirishni yaxshilash” loyihasi doirasida 100 mln dollar mablag‘larni jalb etish bo‘yicha kelishuvlarga erishildi.
30. To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investisiyalar ishtirokidagi 5 ta loyiha doirasida ( “RS Success” MCHJ (Xovos tumani) “Coca-Cola Company” MCHJ (Urgench va Bektemir), “Fruit Season” MCHJ ( Qibray tumani), “Gold Oil Ltd” MCHJ ( Pop) hamda “Agro sheriff Asia” MCHJ) jami 20,6 mln. dollar o‘zlashtirildi. Jumladan, «Agro sheriff Asia» MCHJning 12,0 mln. dollarlik 10,3 ga maydonda “Netxaus usulida issiqxona tashkil etish” loyihasi ishga tushirildi.
Hududiy investitsiya dasturi doirasida 9,3 trln. so‘mlik 3 632 ta loyiha ishga tushirilib, 31,2 ming nafar doimiy va mavsumiy ish o‘rinlari yaratildi. Loyihalarni moliyalashtirish uchun tijorat banklaridan 1,6 trln. so‘m, xorijiy liniyalardan 240,3 mln. dollar hamda to‘g‘ridan-to‘g‘ri 14,2 mln. dollarlik xorijiy investitsiyalar o‘zlashtirildi.
Xorijiy davlatlari moliya tashkilotlari ishtirokida tarmoqda ilg‘or suv tejovchi texnologiyalarni keng joriy etish maqsadida Avstriyaning “BAUER” kompaniyasi va Eksport-kredit agentligi bilan yomg‘irlatib sug‘orish tizimlarini joriy etishga birinchi bosqichda “UniCredit Bank”ning 7,9 mln. yevro kredit mablag‘larini 26,5 yil muddatga 0,7 foizdan (8 yil imtiyozli davr) jalb etishga kelishildi.
Ma’lumot uchun: O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administrasiyasining 2021-yil 19 maydagi 02-RA 1-8252 topshirig‘iga asosan, qishloq xo‘jaligida suv tejovchi texnologiyalarni joriy qilish bo‘yicha Hukumat qarori loyihasi ishlab chiqilib, Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 14 iyuldagi “Qishloq xo‘jaligida suvni tejaydigan zamonaviy texnologiyalarni joriy etish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi 441-son qarori qabul qilindi.
Namangan viloyati Pop tumanida “INDO ORGANICS” MCHJ qo‘shma korxonasi (Hindiston) bilan umumiy qiymati 216 mln. dollar bo‘lgan texnik kannabis yetishtirish va chuqur qayta ishlash loyihasini 2022-2026-yillarda amalga oshirish yuzasidan kelishuv Memorandumi imzolandi.
Ma’lumot uchun: Mazkur loyihani amalga oshirish bo‘yicha Hukumat qarori loyihasi ishlab chiqilib, normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini ishlab chiqish va kelishishning yagona elektron tizimiga ID 51869 (V-1) raqam bilan joylashtirilgan.
Andijon viloyati Paxtaobod tumanida Birlashgan Arab Amirliklarining “Ye20 Investment Ltd” kompaniyasi tomonidan umumiy qiymati 100 mln. dollarlik to‘g‘ridan-to‘g‘ri horijiy investisiyalar hisobidan 470 ga yer maydonida gilos va rezavor mevalar yetishtirish bo‘yicha vazirlik Investisiyalar va tashqi savdo vazirligi va Andijon viloyati hokimligi bilan bir qator chora-tadbirlar amalga oshirilib, yakuniy kelishuvlarga erishildi.
Ma’lumot uchun: Mazkur loyiha bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. 2022-yilda 28,5 mln. dollar to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar o‘zlashtirilib, jami 195 ga yer maydonida 150 ga gilos va 45 ga rezavor mevalar ekish rejalashtirilgan. Shuningdek, 2023-yilda 71,5 mln. dollar o‘zlashtirish va 280 ga yer maydonida mahsulot yetishtirish va qayta ishlashni tashkil etish rejalashtirilgan. Hukumat qarori loyihasi ishlab chiqilib, BAAning “Ye20 Investment Ltd” kompaniyasi boshqaruv kengashiga ko‘rib chiqish uchun yuborilgan.
31. Sohada agrobiznes muhitini yaxshilash hamda qo‘shilgan qiymat zanjirini yaratishni jadallashtirish bo‘yicha qiymati 225,8 mln dollarlik grant mablag‘lar hisobiga 56 ta yangi loyihalar amalga oshirilmoqda.
Shundan, 2021-yilda umumiy qiymati 93,4 mln. dollarlik 29 ta yangi grant loyihalari jalb qilindi. 2022-2023-yilda qo‘shimcha 101,3 mln dollardan ortiq grant loyihalarini jalb etish bo‘yicha 12 ta aniq loyiha takliflari va hujjatlari ishlab chiqilgan.
31. Qishloq xo‘jaligida bilim va innovatsiyalar milliy markazi tashkil etilib, 2021-yil davomida jami 84 ta, (43,7 mlrd so‘m), shu jumladan 3 ta xalqaro, 7 ta tijoratlashtirish loyihalari bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar olib borildi.
2021-yil 30 mart kuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. Mirziyoyev va Vengriya Bosh vaziri Viktor Orban ishtirokida O‘zbekiston-Vengriya kartoshkachilik ilmiy markazi hamda Toshkent viloyati agroxizmatlar markazi ochildi.
Agroxizmatlar markazida, yagona darcha tamoyilida 17 ta yo‘nalishda 100 dan ortiq xizmatlar shuningdek, xususiy sektor – yirik agrokompaniyalar tomonidan 18 ta yo‘nalishda yangi texnologiyalarni joriy etish bo‘yicha agroxizmatlar ko‘rsatish yo‘lga qo‘yildi hamda 15 dan ortiq xalqaro ekspertlar jalb etildi.
Shuningdek, 5 ta laboratoriyada (o‘simliklarni himoya qilish, agrokimyo va tuproq tahlili, oziq-ovqat mahsulotlari xavfsizligi, veterinariya va urug‘chilik laboratoriyalari) hamda biznes rejalarni tuzish, qo‘shimcha qiymatni rivojlantirish, bank xizmatlari, xorijiy kredit va grant liniyalarini taqdim etish kabi 45 dan ortiq xizmatlarni ko‘rsatish yo‘lga qo‘yildi.
32. ToshDAUning Nukus filiali negizida Qoraqalpog‘iston qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar instituti hamda Termiz filiali negizida Termiz agrotexnologiyalar va innovatsion rivojlanish instituti tashkil etildi.
Vazirlik tizimidagi OTM professor-o‘qituvchilar tomonidan 2021-yilda 288 ta o‘quv adabiyoti yaratildi, 30 ta mutaxassislik fanlardan dars mashg‘ulotlarini chet tilida o‘qitilishi yo‘lga qo‘yildi.
Yangidan 10 ta bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari hamda 3 ta magistratura mutaxassisliklari bo‘yicha kadrlar tayyorlash tizimi yo‘lga qo‘yildi. Qabul kvotasi o‘tgan o‘quv yiliga nisbatan 22 % ga oshdi.
Professor-o‘qituvchilar tomonidan 75 ta monografiya, 18 ta ixtiroga patent, 30 dan ortiq elektron dasturlarga patent guvohnomalari, 25 ta ishlanmaning amaliyotga tatbiqi bo‘yicha dalolatnoma olindi hamda 300 ga yaqin Scopus xalqaro ma’lumotlar bazasidagi indekslangan jurnallarda, 810 dan ortiq xorijiy ilmiy jurnallarda, 1000 dan ortiq OAK tasarrufidagi jurnallarda va 1100 dan ortiq mahalliy konferensiya materiallarida, 2800 dan ortiq xalqaro xorijiy konferensiyalarda chop etildi.
Ta’lim sifatini elektron ta’lim boshqaruvi tizimi orqali nazorat qilish tizimini 25 foizdan 40 foizga hamda o‘qitishda raqamli texnologiyalar, shu jumladan “E-MINBAR” elektron platformasi, onlayn, vebinar texnologiyalarini joriy etishni 25 foizdan 40 foizga yetkazildi.
OTMlarda xalqaro moliya tashkilotlari bilan hamkorlikda qiymati 20 mln. dollarga teng bo‘lgan 9 ta xalqaro loyihalar bajarilmoqda.
33. Xitoy, Rossiya, Koreya, Germaniya, Yaponiya, Turkiya, Belarus, Italiya, Fransiya, Pokiston, Ispaniya, Vengriya, Armeniya, BAA, Belgiya, Gretsiya, Latviya, Misr, Saudiya Arabistoni Qirolligi, Turkmaniston, Tojikiston, Chexiya, Ukraina, Qozog‘iston, Qirg‘iziston davlatlarining hukumat a’zolari, vazirlari va elchilari ishtirokida qishloq xo‘jaligi sohasida hamkorlik qilish masalalarida uchrashuvlar o‘tkazildi.
Xususan, Belarus qishloq xo‘jaligi vaziri bilan o‘tkazilgan uchrashuvda O‘zbekistonda sut-mahsulotlariga ixtisoslashgan ikkita kompleks barpo etishga kelishib olindi. Uchrashuv natijasiga ko‘ra oziq-ovqat sanoati sohasida idoralararo Ishchi guruhi va “BelAgro-2021” xalqaro ko‘rgazmasini tashkil etildi.
Vengriya, Ukraina, Qirg‘iziston Tojikiston, davlatlari bilan birgalikda qishloq xo‘jaligini rivojlantirish bo‘yicha “Yo‘l xarita”lari ishlab chiqilib, imzolandi.
Rossiya delegatsiyasi ishtirokida “INNOPROM: O‘zbekistonda katta sanoat haftaligi” ko‘rgazmasi tashkil etildi.
34. Axborot xavfsizligi siyosati loyihasi ishlab chiqildi va tegishli idoralar bilan kelishildi.
Markaziy apparatdagi kompyuter qurilmalariga antivirus dasturiy ta’minoti o‘rnatildi hamda barcha kompyuterlar “Active Directory” domen tizimiga ulandi.
Internet tezligi ikki barobarga 50 Mb/c dan 100 Mb/s gacha oshirildi. Axborot va kiberxavfsizlikni monitoring qilish (sm.csec.uz) tizimiga ma’lumotlarni kiritilishi ta’minlandi.
Vazirlik, hududiy boshqarmalar va tizim tashkilotlarida “Ijro.gov.uz” tizimidan foydalanishga o‘tildi va 200 nafar markaziy apparatning, 350 nafardan ziyod hududiy boshqarmalar va tuman bo‘limlarining xodimlari tizimidan foydalanish bo‘yicha o‘qitildi.
Vazirlikni Davlat boshqaruv organlarining reytingida egallab turgan o‘rni 2021-yil I chorakdagi 25 ball bilan 47 o‘rindan (qizil pog‘onadan) III chorakda 68 ball bilan 31 o‘ringa (sariq pog‘onaga) ko‘tarildi.
“Qishloq xo‘jaligi va melioratsiya texnikalarining yagona davlat reyestri” axborot tizimi ishga tushirildi (https://reestr.agro.uz/ru).
“Subsidiya berish bo‘yicha materiallarni to‘plash, ko‘rib chiqish va vakolatli organlar bilan kelishishning yagona axborot tizimi” ishlab chiqildi va sinov tariqasida ishga tushirildi.
“O‘zpaxta” avtomatlashtirilgan tizimi Vazirlik faoliyatiga joriy etildi va 2021-yil paxta yig‘im-terim mavsumida maxsus monitoring qilish maqsadida foydalanildi.
Vazirlikning yangi rasmiy veb-sayti ishlab chiqildi va ishga tushirildi. Rasmiy veb-sayt orqali “agromaslahatlar”, “statistika”, “ilm-fan va ta’lim”, “agroklinika”, “interaktiv xarita”, “onlayn chat” va boshqa shu kabi interfaol xizmatlar ko‘rsatilishi yo‘lga qo‘yildi.
“Raqamli qishloq xo‘jaligi” integratsion platformani ishlab chiqish bo‘yicha audit o‘tkazish va texnik topshiriq ishlab chiqish uchun Jahon banki talablari asosida konsalting kompaniyani yollashga tender savdolari o‘tkazildi.
35. Yer munosabatlarida tenglik va shaffoflikni ta’minlash, meva-sabzavotchilik va uzumchilikda oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirish, maqsadida “E-IJARA” axborot tizimi ishlab chiqilib, ishga tushirildi.
Geoaxborot tizimi ishga tushirildi va Vazirlik va tizim tashkilotlarning 54 ta mutaxassisning malakasi oshirildi; Suv xo‘jaligi vazirligi, O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi, “Kadastr» agentligi, “O‘zgidrometeorologiya” xizmati, shuningdek, tizim tashkilotlari bilan qishloq xo‘jaligi yerlariga oid ma’lumotlarning elektron almashinuvi ta’minlandi.
Tizimda 2 ta ekin turini (paxta-g‘alla) avtomatik, boshqa ekin turlari bo‘yicha dala ma’lumot yig‘uvchilariga taqdim etilgan 200 ta planshet va mobil ilova yordamida onlayn monitoring qilish yo‘lga qo‘yildi.
Shu bilan birga, Kopernikus dasturiga kiruvchi Sentinel kosmik apparatlarining Respublikaning barcha hududlari bo‘yicha 1 TB ga yaqin hajmdagi 1 yillik arxiv kosmik suratlarni qabul qilish, NDVI indekslarini tahlil qilish va natijalarini geoportalga chiqarish amalga oshirildi.
36. Xodimlarning siyosiy, huquqiy, iqtisodiy, ma’naviy va kasbiy bilimlarini oshirish maqsadida «Kasbiy ma’naviyat» soati va lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosida ish yuritish maqsadida mas’ullar ishtirokida 20 ta videodarslar tayyorlanib, hr.agro.uz tizimiga joylashtirildi.
Bugungi kunga qadar 29 ta muassasalarda ma’naviyat va ma’rifat xonalari, 25 ta tizim tashkilotlarida kutubxonalar (2,5 mln. adabiyotlar mavjud), 199 ta tashkilotlarda ma’naviyat burchaklari tashkil etildi.
“O‘zbek tili bayrami kuni” munosabati bilan 300 dan ortiq ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkazildi.
Shuningdek, qishloq xo‘jaligi ta’lim yo‘nalishlarida o‘qitilayotgan 23 ta fanlarning xorijiy atamalarning o‘zbek tilidagi izohli lug‘ati tayyorlandi.
37. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat xizmatini rivojlantirish agentligi bilan hamkorlikda vazirlik markaziy apparati va viloyat boshqarmalarida mavjud mavjud 1156 ta vakant lavozimlarga ochiq tanlov orqali (vacancy.argos.uz) e’lon berilib, 13178 ta ishga kirish istagini bildirgan (markaziy apparat 4218, viloyatlar 8960) nomzodlarning arizalari elektron tarzda qabul qilindi.
O‘tkazilgan test va suhbat natijalariga ko‘ra, vazirlik markaziy apparati, hududiy bo‘linmalari 409 nafar (markaziy apparat 57 nafar, viloyatlar 352 nafar) malakali mutaxassis va rahbar xodimlar, shuningdek, Milliy markaz tizimidagi Agroxizmatlar markazlarining hududiy bo‘linmalari rahbarligiga nomzodlar bilan suhbat va test jarayonlari o‘tkazilib, 135 nafar xodimlar ishga qabul qilindi.
38. Xodimlarga zarur bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish, ishdan ajralmagan holda uzluksiz malakasini oshirib borishini ta’minlash maqsadida hududiy boshqarmalar va tuman bo‘linmalaridan 2025 nafar xodimlar masofaviy o‘quv platformasida o‘qitildi va 638 nafar rahbar va xodimlarga vazirlikning maxsus sertifikatlari taqdim etildi.
39. “Kelajak liderlari” — O‘zbekistonda Yangi avlod zaxira kadrlarini shakllantirishning zamonaviy moduli doirasida faoliyati yo‘lga qo‘yilgan “Kelajak liderlari” klubiga a’zolik bo‘yicha o‘tkazilgan tanlovlarda vazirlik va uning tizim tashkilotlaridan faol ishtirok etgan 6 nafar yoshlarning 4 nafari Toshkent shahar, 2 nafari Toshkent viloyati “Kelajak liderlari” klubi a’zoligiga qabul qilindi.
40. Vazirlik xodimlarning faoliyati samaradorligi va natijadorligini oshirishda, belgilangan maqsad va vazifalarni sifatli, o‘z vaqtida bajarishni ta’minlash maqsadida vazirlik buyrug‘i bilan KPI baholash mezonlari ishlab chiqildi.
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 22 iyuldagi PQ–5189-son hamda Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 28 iyuldagi 467-son qarorlari ijrosi yuzasidan Vazirlik Hay’atining “O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligi vaziri o‘rinbosarlarining faoliyati samaradorligi ko‘rsatkichlarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qarori qabul qilinib, vazirning barcha o‘rinbosarlari faoliyati samaradorligini baholash tizimi yo‘lga qo‘yildi.
41. O‘zbekiston Respublikasi Qishloq xo‘jaligi vazirligida 2021-yil davomida jami 4137 ta topshiriq nazoratga olinib (29 ta O‘zbekiston Respublikasi Qonunlari, 1399 ta O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va Administrasiyasi hamda 2709 ta Hukumat topshiriqlari) 4127 ta topshiriq ijrosi ta’minlandi.
Shundan, “Ijro.gov.uz” ijro intizomi idoralararo yagona elektron tizimi orqali O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti hujjatlarida vazirlikka yuklatilgan 973 ta topshiriqdan 836 tasi (86%) o‘z muddatida, ijro etildi.
Hujjatlar ijrosini ta’minlash maqsadida belgilangan tartib va muddatlarda vazirlikning jami 495 ta hujjatlari shundan, 17 ta Hay’at qarori, 99 ta vazirlik markaziy apparatida o‘tkazilgan majlislar bayonlari, 304 ta buyruq hamda 75 ta nazorat rejalari qabul qilindi.
42. Vazirlikning markaziy apparatiga 1377 ta (2020-yil-916 ta ), shundan 881 ta (440) yozma, 386 ta (403) elektron hamda 88 (73) ta og‘zaki, 22 ta ishonch telefoni orqali murojaatlar kelib tushgan. 484 ta (2020-yil 48 ta) murojaat Vazirlar Mahkamasidan kelib tushgan.
Murojaatlarning 1115 tasi nazoratga olinib, (2020-yil 752 ta) shundan, 201 tasiga choralar ko‘rilgan, 875 tasiga tushuntirish berilgan, 17 tasi rad etilgan va 22 ta murojaatda o‘rganish ishlari davom etmoqda.
Jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlarini qabul qilish maqsadida “Ishonch telefoni” (71) 206-70-66 hamda Respublika miqyosida “1243” qisqa raqami joriy etildi.
Markaziy apparatga kelib tushgan murojaatlar bilan ishlash natijalari bo‘yicha hisobotlar vazirlik rasmiy veb-saytiga joylashtirildi.
43. Vazirlik tizimida Byudjet mablag‘larining sarflanishi, davlat xaridlarini amalga oshirishda manfaatlar to‘qnashuvini aniqlash va oldini olish choralarini ko‘rish maqsadida vazirlik markaziy appartida Ichki audit va komplayens-nazorat boshqarmasi hamda hududiy boshqarmalar ichki audit va komplayens nazorat bosh mutaxassisi shtat birligi tashkil etildi.
Qishloq xo‘jaligi vazirligining korrupsiyaga qarshi siyosati, manfaatlar to‘qnashuvini boshqarish bo‘yicha nizom, xodimlarining korrupsiyaviy xatti-xarakatlari va odob-ahloq qoidalarini buzish holatlari ustidan xizmat tekshiruvlari o‘tkazish reglamenti, korrupsiyaviy xavf-xatarlarni baholash hamda korrupsiyaga qarshi tartib-taomillarning samaradorligini monitoring va nazorat qilish uslubiyotlari ishlab chiqilib tizimga tadbiq etildi.
44. 2021-yil iyunda Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi mutaxassislari bilan hamkorlikda vazirlik markaziy apparati va tizimdagi xodimlarda korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha seminar o‘tkazildi.
45. Sohada korrupsiyaga qarshi samarali kurashish maqsadida jismoniy va yuridik shaxslarga korrupiya holatlari bo‘yicha murojaat qilishlari uchun vazirlikning “UzAgroAnticorruptionBot” (telegram) tizimi joriy qilindi.
46. Tegishli vazirlikliklar bilan imzolangan qo‘shma qarorga asosan 2021-yil avgust-dekabr oylarida vazirlik va hududiy bo‘linmalarning 13 nafar ichki audit va komplayens nazorat boshqarmasining xodimlari an’anaviy hamda masofaviy ta’lim shaklidagi o‘quv kurslarida malakasini oshiridi va sertifikatlarga ega bo‘ldi.
47. Vazirlikda 2021-yil 15 dekabrdan ISO 37001:2016 xalqaro standarti talablariga muvofiq “korrupsiyaga qarshi boshqaruv tizimi” joriy qilindi.
Imlo xatolari haqida hisobot
Quyidagi matn tahririyatimizga yuboriladi: