HOZIR PAXTA DALALARIDA NIMALAR SODIR BO‘LMOQDA?

Hududlarda paxta yig‘im-terimi mavsumida dalalarda qanday ishlar amalga oshirilayotgani haqida O‘zR Qishloq xo‘jaligi vazirligining paxtachilik boshqarmasi ma’lumot beradi.

Avvalo shuni aytish kerakki, 2022-yilda o‘rim-yig‘im mavsumi o‘tgan yilgilardagiga nisbatan 10-15 kun erta boshlandi. Gʻo‘zaning holati va avgust oyining so‘nggi haftalaridagi ob-havoning pasayishi shuni taqozo etdi. Hududlardan kelib tushgan takliflarga asosan  joriy yilda 890 ming gektar maydonlarda g‘o‘za defoliatsiyasini erta va tabaqalashtirilgan holda o‘tkazish belgilab olindi. (Defoliatsiya – bu maxsus preparatlar – defoliantlar yordamida barglarni sun’iy ravishda tushirish jarayoni)

Defoliatsiya tadbirlarini ko‘saklar 40-50 foiz ochilganda o‘tkazish eng maqbul muddat hisoblanib, yaxshi samara berishi tajribalarda o‘z tasdig‘ini topgan.

Ushbu tadbirni belgilangan muddatlarda, sifatli qilib o‘tkazish uchun 4 ming 295 dona OVX purkagichlari jalb qilingan. Bugungi kunda barcha hududlarda defoliatsiya tadbirlari boshlab yuborildi (bir kunda 31,8 ming gektar maydonda, mavsum boshidan beri esa jami 790,8 ming gektar (89%) maydonda defoliatsiya amalga oshirildi).

Joriy yil hosili uchun respublika bo‘yicha 134 ta paxta-to‘qimachilik klasterlari tomonidan 1 mln 34 ming gektar maydonda g‘o‘za parvarishlandi.

Defoliatsiya tadbirini o‘z vaqtida va sifatli o‘tkazish hamda terim oldidan quyidagilarni amalga oshirish maqsadga muvofiq:

Birinchidan, defoliatsiyaga jalb qilingan asbob-uskunalar va qurilmalarning to‘liq ishlashini ta’minlash.

Ikkinchidan, ushbu tadbirda ishtirok etayotgan ishchi va xizmatchilarga zarur shart-sharoitlarni yaratish, ish haqini o‘z vaqtida to‘lashni tashkil etish.

Uchinchidan, paxta-to‘qimachilik klasteri mutaxassislari har bir sxema bo‘yicha g‘o‘za holatini alohida o‘rganib, defoliatsiyani 10 sentyabrgacha yakunlash choralarini ko‘rishlari kerak.

To‘rtinchidan, paxta terimini defoliatsiya qilingan yerlarning holatidan kelib chiqib, tashkil etish.

Yetishtirilgan paxta hosilini o‘z vaqtida va sifatli yig‘ib-terib olish maqsadida terimchilarning moddiy manfaatdorligini ta’minlash vazifasi belgilab berilganini ham alohida ta’kidlash joiz.

Paxta terimi mavsumida amalga oshirilgan chora-tadbirlar

Paxta yig‘im-terimi mavsumida 21 ming 379 ta terim otryadlari tashkil etilib, 1 mln 940 ming nafar terimchilar jalb etilishi hisob-kitob qilindi.

Shundan, 605 ming nafar paxta to‘qimachilik klasterlarin va fermer xo‘jaliklari ishchilari hamda 1 mln 335 ming nafar uyushmagan aholi va vaqtincha ishsiz bo‘lgan ko‘ngilli terimchilarni tashkil etadi.

Terim otryadlariga 11,4 ming dona terimchilarni tashish vositalari (avtoulovlar), 17,7 ming dona transport traktorlari, 30,7 ming dona tirkamalar biriktirildi hamda talab etiladigan inventarlar (etak, tarozi, qozon – o‘choq, samovar, suv saqlash baklari, tirkamalar uchun yopinchiqlar) zahirasi yaratilmoqdi.

Mavjud 380 ta paxta qabul qilish maskanlarini joriy va kapital ta’mirlash ishlari talab darajasida tashkil etildi.